PRAWO
Ochrona wspólnika mniejszościowego w spółce z o.o.
Czytaj więcej
Wypadek zagraniczny - co robić? Pobierz darmowy poradnik
7 stycznia 2024 r. wchodzi w życie ustawa zmieniająca nie tylko zasady prowadzenia działalności lombardowej, ale także regulująca kwestie kosztów i wynagrodzenia dla lombardu w związku z udzieloną pożyczką lombardową. Czy działalność lombardowa przestanie być opłacalna? Jak odnaleźć się w nowej rzeczywistości biznesowej?
Zgodnie z nową ustawą, umowa pożyczki lombardowej to umowa cywilnoprawna, na podstawie której przedsiębiorca zobowiązuje się oddać do dyspozycji konsumenta określoną ilość pieniędzy, a konsument zobowiązuje się do zwrotu całkowitej kwoty pożyczki w oznaczonym terminie oraz do ustanowienia zabezpieczenia lombardowego.
Zabezpieczenie lombardowe to zabezpieczenie wykonania umowy pożyczki. Polega ono na ograniczeniu prawa do dysponowania określonym przedmiotem przez konsumenta, w szczególności przez:
Przedmiotem zabezpieczenia lombardowego może być rzecz ruchoma, która nie jest przeznaczona do używania w celach konsumpcyjnych. Przedmiot zabezpieczenia lombardowego powinien być wartościowy i umożliwiający jego późniejszą sprzedaż, np.:
Przedmiot zabezpieczenia powinien – co do zasady – „pokrywać” wartość pożyczki. Jeśli jednak przedsiębiorca zaniży jego wartość przy zawieraniu umowy pożyczki (a co za tym idzie - również kwotę pożyczki), to po sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia ma obowiązek zwrócić konsumentowi minimum 80% różnicy między ceną uzyskaną ze sprzedaży a kwotą, którą zgodnie z umową miał spłacić konsument.
Nowa ustawa ogranicza także wysokość dodatkowych kosztów innych niż odsetki, tj. np. opłat, prowizji, marży czy kosztów dodatkowych z tytułu przechowania przedmiotu zabezpieczenia lombardowego lub ubezpieczenia. Od 7 stycznia 2024 r. koszty te nie będą mogły łącznie wynosić więcej niż 45% kwoty pożyczki.
Ograniczenie to ma na celu ochronę konsumentów przed zawyżonymi kosztami pożyczki lombardowej.
Nowa ustawa określa także kwotę odsetek, które przedsiębiorca będzie mógł naliczyć w związku z zawartą umową pożyczki. Od 7 stycznia 2024 r. ich wysokość w stosunku rocznym nie będzie mogła przekroczyć dwukrotności odsetek ustawowych (każdorazowo maksymalnie dwukrotność: sumy stopy referencyjnej NBP i 3,5 punktów procentowych). Przypomnijmy, że od 5 października 2023 r. odsetki ustawowe wynoszą 9,25% w skali roku.
Jeśli konsument nie spłaci pożyczki w terminie, lombard może sprzedać przedmiot zabezpieczenia. Gdy kwota udzielonej pożyczki przekracza 500,00 zł, lombard może sprzedać przedmiot zabezpieczenia jedynie w trybie aukcji elektronicznej, zapewniając pożyczkobiorcy możliwość wzięcia w niej udziału.
Organizując aukcję lombard może skorzystać z już funkcjonujących na rynku rozwiązań (internetowe serwisy aukcyjne) lub stworzyć własne, pod warunkiem spełniania przez nie wymagań określonych w przepisach.
Dlaczego ustawodawca wprowadził takie ograniczenia? Sprzedaż w Internecie ma (przynajmniej w teorii) na celu zapewnienie uzyskania rynkowej ceny sprzedaży przedmiotu. Uzyskanie wyższej kwoty ze sprzedaży zwiększa przychód lombardu o 20% nadwyżki – co wyjaśniamy poniżej.
Kwota ze sprzedaży trafia na konto lombardu. Jak jednak ją rozliczyć? Po pierwsze - przy zawieraniu umowy lombard musi od konsumenta pobrać informacje o sposobie zwrotu nadwyżki.
Następnie lombard musi wyliczyć nadwyżkę, którą powinien zwrócić konsumentowi. Po sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia, lombard jest obowiązany (nie później, niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania kwoty ze sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego), przekazać konsumentowi nadwyżkę.
Czym jest nadwyżka? Nadwyżka to różnica między kwotą uzyskaną ze sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia a kwotą należną do spłaty lombardowi z tytułu pożyczki (w tym odsetek i kosztów).
Ważne! Lombard nie ma obowiązku zwracać konsumentowi całej nadwyżki. Przepisy pozwalają bowiem na zmniejszenie nadwyżki o 20% - i te 20% nadwyżki stanowi przychód lombardu.
Ograniczenie to ma na celu ochronę konsumentów przed zaniżaniem wartości przedmiotów zabezpieczenia lombardowego. W przypadku gdy lombard sprzeda przedmiot zabezpieczenia za kwotę wyższą niż kwota należna mu z tytułu pożyczki, odsetek i kosztów związanych z przechowywaniem przedmiotu, konsument ma prawo do otrzymania nadwyżki.
Nowa ustawa lombardowa wprowadza szereg zmian, które mają na celu ochronę konsumentów przed zawyżonymi kosztami pożyczek lombardowych i zaniżaniem wartości przedmiotów zabezpieczenia. Z perspektywy lombardów mocno ograniczają one możliwość uzyskiwania przychodu z prowadzonej działalności. Najważniejsze z tych zmian to ograniczenie maksymalnych pozaodsetkowych kosztów pożyczki lombardowej do 45% kwoty pożyczki, obowiązek zwrotu przez lombard nadwyżki ze sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia lombardowego oraz obowiązek sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia w trybie aukcji elektronicznej. Wprowadzenie wszystkich opisanych powyżej zmian w życie wymaga nie tylko zastosowania nowego wzoru umowy pożyczki, ale także spełnienia szeregu obowiązków informacyjnych. Nowe przepisy mogą być zbyt skomplikowane dla niektórych przedsiębiorców, dlatego w razie potrzeby warto zwrócić się o pomoc do kancelarii adwokackiej specjalizującej się w obsłudze prawnej przedsiębiorstw.
Czy działalność lombardowa będzie nadal opłacalna? Najprawdopodobniej tak, chociaż niewątpliwie przedsiębiorcy podchodzić będą do udzielania pożyczek z większą ostrożnością.
_______________
Źródła:
.png)
Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, członkini Okręgowej Izby Radców Prawnych w Poznaniu. Reprezentuje przedsiębiorców i osoby fizyczne w sporach sądowych i pozasądowych.
.jpg)
